Minister van Voedsel in herhaling?

Waarom een Minister van Voedsel?

Wie goed wil functioneren heeft voldoende brand- bouw- en beschermende stoffen nodig. Deze moeten in een goede onderlinge verhouding worden aangeleverd en de dragers (voedingsmiddelen) dienen van een goede kwaliteit te zijn. Voedingsmiddelen dienen vooral veel gezonde stoffen te bevatten en niet verontreinigd te zijn met stoffen die schadelijk zijn voor mens (en dier). Daarnaast moet er bij het verzamelen van voedsel rekening gehouden worden met de draagkracht van de aarde. Om dit op (inter)nationaal goed te bewaken is er een Minister van Voedsel nodig, zo betoogt de Stichting Natuur en Milieu.

De actiepunten

De Stichting Natuur en Milieu heeft 7 actiepunten geformuleerd die de Minister van Voedsel zal moeten bewaken. Deze actiepunten hebben betrekking op de relatie tussen de voedselvoorziening, en (humane) gezondheid, milieu (CO₂-uitstoot), landschap, economie (het verdienmodel), veiligheid (vrede), cultuur (gewoonten) en de toekomst. Voeding heeft met allerlei zaken te maken in de maatschappij zoals ook al te lezen valt in de actiepunten die er voor deze toekomstige functionaris zijn geformuleerd.

Meer aandacht nodig voor voedingsinformatie

In de zeven geformuleerde actiepunten wordt echter niet gesproken over het voorzien van goede voedingsinformatie voor het algemeen publiek. Ook wordt er niet gesproken over het bekostigen en uitvoeren van voedingsonderzoek en voedingszorg in ruime zin. Nu is het onderwerp voedingszorg mogelijk ook ingebed in de punten veiligheid en cultuur, maar het zou nog wel wat steviger in het algemeen beleid mogen worden verankerd. Op internet en door middel van allerlei andere media wordt er voedingsinformatie aangeboden aan de burger. Doordat deze boodschappen onderling nogal verschillen ziet menig burger door de bomen het bos niet meer. Er is een doolhof van voedingsdeskundigen waarvan de burger niet meer weet wie de meest betrouwbare informatie levert.
Daarnaast kan Stichting Natuur en Milieu met het statement dat ze een Minister voor Voedsel broodnodig vinden dan naast deze uitspraak over brood ook gelijk inzetten op het ontkrachten van andere voedselhypes die het algemeen publiek onzeker maken over voedselkeuzes.

Meer aandacht nodig voor vaardigheden

In de actiepunten wordt er alleen ingezet op het beschikbaar stellen van meer betaalbare groenten en fruit en het duurder maken van de eiwitbronnen. Dat klinkt aardig, maar de prijs van groenten is mogelijk niet de enige barrière om voldoende groenten en fruit te eten. Uit de Voedselconsumptiepeiling 2007-2010 blijkt dat er te weinig vis, groente en fruit wordt gegeten. Voor vis blijft deze constatering nog steeds waar als er gecorrigeerd wordt voor de huidige Richtlijnen Goede Voeding 2015. Wanneer er ingezet wordt op het duurder maken van dierlijke eiwitbronnen zal dit niet leiden tot meer visconsumptie. Daarnaast blijkt uit de dissertatie van Wilma Waterlander dat het goedkoper maken van gezonde producten niet automatisch leidt tot een gezonder eetgedrag en een gezondere bevolking. Alle onderdelen van deze thesis zijn hier te downloaden. Kortom er is meer onderzoek nodig voor een goed prijsbeleid op het gebied van voeding.  
Op 1 maart 2016 meldde het Voedingscentrum dat de helft van de Nederlanders beter wil leren koken. Het is dus ook mogelijk dat het ontbreken van kookvaardigheden de barrière is voor een gezonde eetpatroon.

Meer aandacht nodig voor kwetsbare groepen

In de Tweede Wereldoorlog heeft men juist gezien dat een lagere beschikbaarheid van (dierlijke) eiwitbronnen ook tot kwetsbaarheid van bevolkingsgroepen kan leiden. Nu we net de bevrijding hebben herdacht en er veel onrust in de wereld is, is het juist zaak om dit in het aspect Voedsel en veiligheid goed te borgen voor alle aardbewoners. Daarnaast is het ook belangrijk dat de voedingszorg voor de kwetsbare groepen zoals ouderen die steeds langer zelfstandig wonen met minder zorg en bewoners van zorginstellingen goed geborgd wordt.

Ministerie van Voedsel gewenst of een ludiek idee?

Het is niet de eerste keer dat de Stichting Natuur en Milieu aangeeft dat een Minister van Voedsel gewenst is. In oktober 2012 werd er namelijk ook al een oproep geplaatst op hun website en gegadigden konden toen een diner voor 2 personen winnen in een duurzaam restaurant. Stichting Natuur en Milieu had toen ook al een lijstje met kandidaten waarop een paar namen stonden die als serieus konden worden aangemerkt, maar er werden ook personen genoemd die tot de lichtgewichten voor zo’n functie mogen worden gerekend. Daardoor leek de wens voor het benoemen van een Minister van Voedsel in 2012 meer op een ludiek idee dan dat een serieus voorstel. Vandaar dat ik er toen ook met de nodige scherts over heb geschreven. Toch is mijn verhaal van toen nog steeds verrassend actueel en dat geldt zelfs voor de namen van de zittende politici van toen.

Kortom

Het idee voor een Ministerie van Voedsel klinkt sympathiek, maar om dit op een goede manier te realiseren is een betere taakomschrijving nodig. Toch kan er natuurlijk al wel ingezet worden op een aantal punten zoals een betere belastingheffing bij de multinationals en het aanscherpen en controleren op naleving van regels over marketing gericht op kinderen en onjuiste reclames en het aanscherpen van regelgeving op het gebied van het uitoefenen van beroepen van voedingsprofessionals.

Geplaatst door Anneke Palsma op 6 May 2016